حسن روحانی رئیس‌جمهور کشورمان روز چهارشنبه در مراسم روز ملی فناوری فضایی گفت:«اینکه رئیس‌جمهور کشوری تصور کند اگر ویزای کشورش را برای مردم چند کشور ممنوع کند، می‌تواند میان انسان‌ها فاصله بیندازد، اشتباه است البته از کسانی که به تازگی به وارد عالم سیاست شده‌اند بیش از این انتظار نمی‌رود و تا خود و اطرافیانش بخواهند این مسایل را درک کنند، زمان زیادی طول می‌کشد و خسارات زیادی به مردم کشور خود و سایر ملت‌های جهان وارد خواهد کرد».
 

نسبت دادن فرمان اجرایی ترامپ به تازه‌کار بودن وی در حالی است که رسانه‌های مدعی اصلاحات طی روزهای اخیر پا را از این نیز فراتر گذاشته و در تحلیل‌هایی توهین‌آمیز و بزک‌کننده، می‌نویسند عامل خصومت آمریکا با ایران نیز تندروی‌های خودمان است و نباید آمریکا را سرزنش کرد!

اوباما نوشت؛ ترامپ اجرا کرد

رئیس‌جمهور محترم، «فرمان اجرایی منع صدور ویزا برای 7 کشور» را به ترامپ تازه کار نسبت داده است. این در حالی است که با بررسی سوابق این فرمان اجرایی و مرور اظهارات مقامات آمریکایی در روزهای اخیر، به روشنی مشخص است که این قانون ابتدا توسط دولت اوباما تهیه شده است و ترامپ در ادامه اجرا‌کننده آن بوده است. در همین زمینه، «شان اسپایسر» سخنگوی کاخ سفید در برنامه «این هفته» شبکه «ای‌بی‌سی» گفت: «فرمان اجرایی ترامپ برای ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور، بر اساس فهرستی است که دولت اوباما تهیه کرده بود».

همچنین «رینس پریباس» رئیس‌دفتر «دونالد ترامپ» در برنامه «میت د پرس» شبکه «ان‌بی‌سی» گفت:«هفت کشوری که فعلا در فهرست قرار گرفته‌اند پیش‌تر از سوی کنگره و دولت (باراک) اوباما به عنوان کشورهایی که علیه آمریکا تهدیدآفرین هستند، مشخص شده بودند».

علاوه بر این، «ولید فارس» مشاور ترامپ در امور خارجه و مبارزه با تروریسم گفت:«طرح ممنوعیت سفر شهروندان ایرانی و شش کشور دیگر به آمریکا در دولت باراک اوباما تهیه شده و اکنون دولت دونالد ترامپ در حال اجرای آن است».

تطهیر کلیت سیستم «ترامپ‌پرور» آمریکا

پس از اقدام اخیر ترامپ، برخی از مقامات ارشد دولت در کنار مدعیان اصلاحات و رسانه‌های به ظاهر حامی دولت به آن واکنش نشان داده و موج ترامپ‌ستیزی به راه انداخته‌اند تا از طریق ستیز با ترامپ، کلیت سیستم «ترامپ‌پرور» آمریکا را تطهیر کنند. 

این گروه با نشان دادن آدرس غلط به مخاطب، مخالفت با آمریکا را محدود به ترامپ تندرو و بی‌نزاکت- به تعبیر یکی از روزنامه‌های زنجیره‌ای- کرده است، غافل از این‌که علت اصلی محرومیت‌های ناشی از امضای دونالد ترامپ قانون تحریمی است که در دولت باراک اوبامای دموکراتِ مودب! و باهوش! ـ به تعبیر مقامات ارشد دولت یازدهم ـ و با پیشنهاد شخص وی علیه ایران اعمال شده است. اگر نگاهی گذرا به متن کامل فرمان اجرایی ترامپ کرده باشیم متوجه می‌شویم که در این متن هیچ‌گونه اسمی از ایران آورده نشده و تنها از تعابیری چون «دولت‌های حامی تروریسم»، کشورهایی که «تهدیدی فوق‌العاده» به حساب می‌آیند و از همه مهم‌تر کشورهای حاضر در فهرست «کشورها یا مناطق مایه نگرانی»  (countries of concern) وزارت امنیت داخلی، استفاده شده است. با این وجود پس چرا این محدودیت‌ها شامل حال جمهوری اسلامی ایران می‌شود؟ 

وقتی اوباما، ایران را به «کشورهای در منطقه نگرانی» اضافه کرد 

در آمریکا قانونی به نام «برنامه معافیت از اخذ روادید» (Visa Waiver Program) وجود دارد که به موجب آن  از سال 1986 میلادی به شهروندان 38 کشور اجازه داده می‌شود تا با اهداف تجاری و گردشگری و برای مدت 90 روز بدون نیاز به اخذ روادید به ایالات متحده سفر کنند و در مقابل نیز این کشورها باید تعهدات مشابهی را در این خصوص بپذیرند.

اما چهار روز پس از کشتار «سن برناردیو» در دوم دسامبر 2015 که حداقل چهارده کشته به همراه داشت باراک اوباما در سخنرانی خود به کنگره پیشنهاد می‌کند که برای مبارزه با آنچه که خود تروریسم می‌خواندش، نظارت قوی‌تری  بر روی کسانی که بدون ویزا به آمریکا مسافرت می‌کنند اعمال نماید. اوباما در سخنرانی‌اش خواستار بازنگری در برنامه معافیت از اخذ روادید و ایجاد یک غربالگری قوی‌تر برای افرادی می‌شود که خواهان ورود به آمریکا هستند.

تنها ساعتی پس از سخنرانی اوباما پیش‌نویس طرح «محدودیت صدور ویزا» روی سایت کنگره آمریکا منتشر شد. پس از آن مجلس نمایندگان آمریکا با 407 رای موافق در برابر تنها 19 رای مخالف قانون «بهبود برنامه معافیت از اخذ روادید و ممنوعیت سفر تروریستی» Visa Waiver Program Improvement and Terrorist Travel Prevention Act Frequently موسوم به قانون H.R.158 را تصویب می‌کند. به موجب این قانون که بعدتر به امضای باراک اوباما رسید ایران به کشورهایی که در منطقه نگرانی آمریکا قرار دارند اضافه شد و به این ترتیب افرادی که به یکی از کشورهای ایران، سوریه، عراق و سودان سفر کرده‌ بودند  بدون داشتن ویزا قادر به سفر آمریکا نبوده و در واقع با مستثنی شدن از این قانون محروم شده‌اند.

حال دونالد ترامپ مبتنی بر همین قانون به طور کلی سفر اتباع این کشورها - به همراه سه کشور جدید سومالی، سودان و یمن - به آمریکا را ممنوع کرده است. در واقع ترامپ هیچ اشاره‌ای به ایران نکرده است و تحریم‌ها و ممنوعیت‌های جدید که امروز ‌گریبان ایران را گرفته تنها به خاطر قرار داشتن ایران در بین کشورهایی است که در منطقه به اصطلاح‌ نگران‌کننده آمریکا قرار گرفته‌اند؛ مسئله‌ای که تنها با پیشنهاد و همراهی باراک اوباما به وقوع پیوسته است.

گفتنی است، باراک اوباما در آخرین روزهای ریاست جمهوری، فرمان «وضعیت اضطراری آمریکا علیه ایران» را تمدید و شرایط را برای تشدید اقدامات ضد ایرانی توسط ترامپ مهیا کرد.

واکنش دولت یازدهم به قانون محدودیت ویزای اوباما؛ امضای کِری تضمین است!

با مروری بر رفتار دولت آقای روحانی به عهدشکنی‌های آمریکا در پسابرجام، به روشنی قابل دریافت است که گستاخی دونالد ترامپ، نتیجه ضعف دستگاه دیپلماسی دولت یازدهم و تیم مذاکره‌کننده کشورمان است.

اگر مقامات ارشد دولت یازدهم در مقابل گستاخی دولت اوباما در اجرای قانون محدودیت ویزا واکنش قاطع و مبتنی بر منافع ملی اتخاذ می‌کردند، ترامپ امروز گستاخانه به تکمیل این پروژه نمی‌پرداخت.
واکنش دولت یازدهم به گستاخی دولت اوباما در این مورد قابل تامل است. روزنامه زنجیره‌ای شرق در اول دی ماه 94 در تیتر یک نوشت: «اطمینان تهران از اجرای برجام، امضای کِری تضمین است». در متن گزارش آمده بود: «به دنبال اعتراض ظریف[به قانون محدودیت ویزا که نقض برجام از سوی آمریکا بود] جان کری، وزیر خارجه آمریکا، در نامه‌ای]فریبکارانه[ خطاب به ظریف نوشت این قانون به‌هیچ‌وجه مانع ما نمی‌شود که تعهدات خود طبق برجام را اجرا کنیم... عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران درباره این نامه تأکید کرد که این نامه، امضای وزیر خارجه آمریکا را دارد و اجرای موفق برجام را تضمین کرده است. عراقچی تاکید کرد: آنچه برای ما مهم است این است که برجام در مرحله اجرا با هیچ‌گونه خدشه و صدمه‌ای مواجه نشود، آقای کری این تضمین را به عنوان وزیر خارجه آمریکا به صورت کتبی با امضای رسمی داده است».

روحانی: اجلاس آستانه حاصل پیام برجام بود! 

روحانی در بخش دیگری از سخنان خود در مراسم روز ملی فناوری فضایی گفت:«امروز برجام و مذاکرات هسته‌ای پایان یافته و یک‌سال از اجرای آن گذشته و اکثر بندهای آن اجرا شده است و اجرای برخی از بندها نیز با مشکلاتی مسیر خود را پیش می‌برد اما مهم‌تر از مذاکرات هسته‌ای و برجام، پیام برجام و فرصتی است که برجام برای ما ایجاد کرده است».

وی با بیان اینکه پیام برجام این است که در سایر مسایل جهانی و منطقه‌ای مذاکره یکی از راه‌حل‌هایی است که می‌تواند، گره‌های کور را باز کند، افزود: «امروز برگزاری اجلاس آستانه درباره حل مسایل سوریه حاصل پیام برجام بوده و اگر بتوانیم مشکلات منطقه را پای میز مذاکره حل کنیم به معنای بهره‌گیری از پیام برجام است». درباره این اظهارنظر رئیس‌جمهور محترم گفتنی است، مقامات دولت یازدهم بارها در اظهارات جداگانه تاکید کردند که مهمترین هدف برجام، لغو تمامی تحریم‌ها و گشایش اقتصادی است. به همین منظور تمامی امور حتی آب خوردن مردم به برجام گره زده شد.

ولیکن پس از آنکه «هسته‌ای رفت و تحریم‌ها ماند» پروژه تقلیل مطالبات اقتصادی مردم- مثل این اظهارنظر که: «به برجام نگاه اقتصادی نداشته باشید».(بعیدی‌نژاد، عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای)- و دستاوردسازی از برجام- مثل این اظهارنظر که «اگر برجام نبود ما به سمت وضعیت نفت در برابر غذا و دارو می‌رفتیم»- جایگزین عذرخواهی و جبران خسارت‌های محض برجام شد. 

به موازات تقلیل مطالبات اقتصادی مردم و دستاوردسازی، جریانی در داخل کشور در تلاش بود تا با تعمیم الگوی شکست خورده برجام به سایر حوزه‌ها- برجام‌های 2 و 3 و...- خسارت‌های محض دیگری برای مولفه‌های قدرت جمهوری اسلامی ایران پدید آورد. اما در نهایت این پروژه با شکست مواجه شد.

در حال حاضر مسائلی از قبیل «ادعای دور شدن سایه جنگ از سر کشور به مدد برجام» و یا اینکه «اجلاس آستانه حاصل پیام برجام بود» و موارد مشابه صرفا پوششی برای فرافکنی و به حاشیه راندن ناکامی در تحقق وعده‌هایی است که قرار بود در پسابرجام رخ دهد. 

بسیاری از کارشناسان معتقدند که امنیت بی‌بدیل و مثال زدنی جمهوری اسلامی ایران و جایگاه ویژه کشورمان در معادلات منطقه غرب آسیا مرهون اقتدار نظام و ایثار مدافعان حرم و پیروزی‌های محور مقاومت در منطقه است.

حاصل واقعی پیام برجام،«فرمان اجرایی منع صدور ویزا برای ایرانیان از سوی آمریکا» به عنوان محصول مشترک اوباما و ترامپ است!